Nieuwsbrief digitale connectiviteit voor gemeenten

Minister Adriaansens (EZK) heeft de Kamer geïnformeerd over de voortgang van snel vast internet in Nederland en de uitvoering van de motie van Dekker-Leijten over de Universele Dienst. In de Kamerbrief worden de Nederlandse connectiviteitsambities uiteengezet en aangegeven dat inmiddels 99,4% van alle huishoudens over een snelle vaste internetaansluiting van ten minste 100 Megabit per seconde (Mbps) kan beschikken en 98,5% over een aansluiting van ten minste 1 Gigabit per seconde (Gbps). Deze beschikbaarheidscijfers worden weergegeven in een interactieve breedbandkaart. 

Verder wordt ingezoomd op de beschikbaarheid van snel vast internet in de buitengebieden van Nederland, waarbij de minister schrijft dat de markt in de afgelopen jaren het overgrote deel van de huishoudens in het buitengebied heeft voorzien van snel internet via glasvezel. Momenteel gaat het nog om circa 31.500 huishoudens in het buitengebied die (nog) niet kunnen beschikken over snel vast internet (ten minste 100 Mbps). Marktpartijen worden opgeroepen om bij hun huidige en toekomstige glasvezelplannen waar mogelijk deze huishoudens ook aan te sluiten. Hiertoe is een lijst met deze nog resterende buitengebiedadressen met hen gedeeld, die (t.a.v. hun eigen grondgebied) ook opvraagbaar is voor gemeenten en provincies.

Verder wordt aangegeven dat voor de huishoudens (in het buitengebied) die de markt uiteindelijk niet op eigen initiatief en risico van snel vast internet voorziet, overheidsingrijpen in de vorm van staatssteun mogelijk is. Onderzoeksbureau Dialogic becijferde eerder dat het naar verwachting om zo’n 19.000 huishoudens in het buitengebied gaat. De minister schrijft dat het kabinet, gelet op de vele andere uitdagingen waar Nederland nu voor staat, in de afgelopen voorjaarsbesluitvorming heeft besloten om geen middelen beschikbaar te maken voor de ontsluiting van deze verwachtte restopgave.

Ten slotte laat de minister weten dat, om diverse redenen, het opleggen van de universele dienstverplichting aan de markt voor de ontsluiting van de adressen zonder snelle internetverbinding (<30 Mbps) een ulitimum remedium is en op dit moment niet in de rede ligt. Zo zijn er reeds draadloze alternatieven beschikbaar die verbetering kunnen brengen en is het ontbreken van financiële middelen onvoldoende grond om de stap van staatssteun over te slaan.   

Eerder dit jaar publiceerde minister Adriaansens (EZK) het besluit om het Nationaal Frequentieplan (NFP) te wijzigen. Daarmee wordt de weg vrijgemaakt voor de veiling van de zogenaamde 3,5 Gigahertz-band. Deze radiofrequentieruimte maakt het mogelijk om de uitrol van 5G in Nederland verder vorm te geven. Volgend op deze wijziging heeft de minister afgelopen maart de conceptregelgeving voor de beoogde veiling gepubliceerd. Met de voorgestelde opzet wordt beoogd dat er minimaal drie telecompartijen via de 3,5 Gigahertz-band mobiele communicatiediensten aanbieden aan consumenten en bedrijven.

Begin juli heeft de minister van EZK een brief aan de Kamer gestuurd over de voortgang van de voorgenomen veiling van de 3,5 Gigahertz-band. Daarin worden de gevolgen van het aangetekende beroep door partijen tegen het NFP-wijzigingsbesluit 2023 voor de planning van de voorgenomen frequentieveiling beschreven. En ook wordt ingegaan op de stand van zaken van de migratie van de activiteiten van Inmarsat uit een deel van de 3,5 Gigahertz-band. De minister schetst 2 scenario’s, waarbij in het voorkeursscenario de veilingprocedure mogelijk nog in 2023 kan aanvangen. In het andere scenario zal de veilingprocedure op zijn vroegst in het eerste kwartaal van 2024 kunnen starten.  

De minister van EZK gaat een centraal informatiepunt mobiele bereikbaarheid 112 oprichten. Dat schrijft de minister in een Kamerbrief naar aanleiding van een eerdere motie van Van Dijk/Rajkowski. Het informatiepunt zal worden ondergebracht bij de Rijksinspectie Digitale infrastructuur en dienen als centraal punt waar mensen informatie kunnen vinden over mobiele bereikbaarheid van 112 en tips om zelf die bereikbaarheid te verbeteren. Daarnaast moeten mensen via het punt melding kunnen maken van situaties waarin 112 mobiel onbereikbaar was. De reikwijdte van het punt beperkt zich tot de mobiele bereikbaarheid van 112 en niet mobiele bereikbaarheid in het algemeen. Ten slotte geeft de minister aan om de Kamer begin 2024 te informeren over de voortgang van de inrichting van het centraal informatiepunt.    

De gemeente Amsterdam heeft recent een convenant gesloten met glasvezelaanbieders KPN en Open Dutch Fiber (ODF) om de aanleg van glasvezel in de hoofdstad in goede banen te leiden. Zo zijn bijvoorbeeld afspraken gemaakt over de aanleg van glasvezel in het historische stadscentrum, waarbij is overeengekomen dat daar door de aanbieders gezamenlijk in één keer glasvezel wordt aangelegd. Dit vanwege de aanwezigheid van de vele historische bouwwerken en ter verlaging van de impact op de vele verkeersbewegingen in de drukke straten.

Voor de overige stadsdelen is overeengekomen dat de partijen niet gelijktijdig in hetzelfde gebied werken, maar voert de gemeente regie over welke partij waar als eerste mag aanleggen. Dat betekent overigens niet dat daarmee wordt uitgesloten dat partijen alsnog in die delen beiden een glasvezelnetwerk zullen aanleggen. Met de gemaakte afspraken zet de gemeente in op een versnelde aanleg van glasvezel in de hoofdstad.

Eind juni heeft de Europese Commissie de kernprestatie-indicatoren (KPI’s) vastgesteld voor het kunnen monitoren van de voortgang in lidstaten van de doelstellingen uit het digitaal decennium programma 2030. Het digitaal decennium is het plan voor de digitale transformatie van Europa, met specifieke doelstellingen op het gebied van digitale infrastructuur, vaardigheden, bedrijfsleven en publieke dienstverlening. De KPI’s op het vlak van de digitale infrastructuur gaan over de toegang tot gigabitconnectiviteit en de dekking van 5G. Het Nederlandse beleid om de doelstellingen uit het digitaal decennium te realiseren bestaat uit verschillende plannen, waaronder de Strategie Digitale Economie van het ministerie van EZK die onder meer de Nederlandse connectiviteitsambitie beschrijft.

In eerdere nieuwsbrieven berichtten we over de herziening van de Europese staatssteunrichtsnoeren voor breedband (‘breedbandrichtsnoeren’). De nieuwe herziene breedbandrichtsnoeren zijn in december 2022 gepubliceerd. Mede naar aanleiding van de nieuwe breedbandrichtsnoeren, heeft de Europese Commissie de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV) hierop aangepast. De vernieuwde AGVV is op 1 juli 2023 in werking getreden.

Hieronder treft u een overzicht van relevante artikelen en publicaties: 

• Nieuwsbericht ACM: snelle uitrol glasvezelnetten die diverse internetaanbieders toelaten leidt tot voldoende concurrentie (jul ’23)
• Artikel in vaktijdschrift Mediaforum over recente jurisprudentie bij gelijktijdige glasvezelaanleg en de rol van de gemeente (jul ’23)

Verschillende gemeenten hebben goede ervaringen bij de aanpak van de aanleg van digitale infrastructuur binnen de gemeentegrenzen. Ze bedenken er zelfs slimmigheden voor. Wij noemen dit best practices.

Inmiddels hebben we enkele best practices verzameld op overalsnelinternet.nl. Andere gemeenten kunnen hier weer van leren. Wilt u ook een goed voorbeeld met ons delen? We ontvangen uw best practice graag op ons e-mailadres overalsnelinternet@minezk.nl. Alvast dank voor de genomen moeite.