Nieuwsbrief digitale connectiviteit voor gemeenten

Dat vindt u in de nieuwe factsheet ‘Medegebruik en gedeeld gebruik infrastructuur en voorzieningen' van het ministerie van EZK. Deze factsheet over medegebruik en gedeeld gebruik, zoals omschreven in de Telecommunicatiewet, gaat zowel over de rechten van telecomaanbieders om de aanleg van hun infrastructuur te bespoedigen, als over de sturingsmogelijkheden van overheden om de aanleg in goede banen te leiden. Aan de hand van een handzaam vergelijkingsoverzicht en praktijkvoorbeelden worden de verschillen, overeenkomsten en verhouding tussen de vormen van medegebruik en gedeeld gebruik uitgelegd. De factsheet is in samenwerking met leden uit de door EZK gecoördineerde werkgroep vaste connectiviteit ontwikkeld.

Elke gemeente ontvangt jaarlijks - via vereniging Monet - van de mobiele operators (KPN, Odido, Vodafone) een overzicht van de bestaande antenne-installaties en mogelijke toekomstige antennelocaties: het plaatsingsplan. Het plaatsingsplan heeft tot doel om inzicht te geven in benodigde antenne-uitbreiding voor het verbeteren van de beschikbaarheid en kwaliteit van mobiele communicatie in gemeenten. Bij dat plaatsingsplan zit ook de uitnodiging voor een plaatsingsplangesprek, dat zijn grondslag vindt in het Antenneconvenant tussen Rijk, VNG en mobiele operators.

Tijdens het gesprek kunnen de mobiele operators de gemeente hun plannen voor de komende periode voorleggen en toelichten. Andersom kan de gemeente het lokale antennebeleid en de ruimtelijke uitgangspunten toelichten en meedenken over geschikte locaties. Ook planologische veranderingen zoals nieuwe woningbouwprojecten kunnen worden besproken. Door elkaar tijdig te spreken weten gemeente en operators ruim van tevoren wat ze de komende periode van elkaar kunnen verwachten. Dat draagt bij aan een goed verloop van antenneplaatsing en daarmee het verbeteren van de mobiele connectiviteit in gemeenten.

Wil uw gemeente in gesprek met de mobiele operators? Stuur dan een bericht naar Monet (de vereniging van Nederlandse mobiele operators) via info@monet.nl.

Op 25 april jl. heeft het commissiedebat Digitale infrastructuur en economie plaatsgevonden. Tijdens het debat hebben de fracties van de VVD, PVV, NSC en GL-PvdA het belang van een goede digitale infrastructuur benadrukt en met name vragen gesteld over de onderwerpen cloud, zeekabels, cyberdreiging en AI. Minister Adriaansens van EZK heeft het belang van de digitale infrastructuur onderstreept, refererend aan de recent uitgebrachte Staat van de Digitale Infrastructuur, en aangegeven dat het kabinet al veel doet om de digitale infrastructuur in Nederland te versterken. Bijvoorbeeld door het stimuleren van nieuwe zeekabels met de Zeekabelcoalitie en nieuw cloudaanbod met Gaia-X en de IPCEI Cloud Infrastructuur en Services, maar ook via de aankomende van 5G-veiling en de ontwikkeling van 6G via het Nationaal Groeifonds-project Future Network Services .   

Tijdens het debat heeft de minister verschillend toezeggingen gedaan, waaronder over het delen van de resultaten van een onderzoek naar zeekabels in Caribisch Nederland. Ook heeft GL-PvdA een Tweeminutendebat aangevraagd om mogelijk een motie in te dienen om het kabinet op te roepen zich meer te committeren aan investeringen in zeekabels, specifiek de Far North Fiber. Verder vond er op 22 april jl. een Notaoverleg digitalisering plaats met de staatssecretaris van BZK, waarbij GL-PvdA twee moties heeft ingediend over het aansluiten van de resterende 19.000 huishoudens in Nederland op een snelle vaste internetaansluiting (Kst. 26642-1156) en het aanbieden van betaalbaar internet als vast onderdeel te maken van het armoedebeleid (Kst. 26642-1155).  Deze moties zijn respectievelijk aan oordeel Kamer gegeven en ontraden. Stemming over de moties moet nog plaatsvinden.

Volgend op het eerdere politieke akkoord, hebben het Europees Parlement en de Europese Raad nu formeel ingestemd met de verordening gigabitinfrastructuur. De verordening vervangt de richtlijn Kostenreductie Breedband uit 2014 en heeft tot doel om de uitrol van glasvezel en 5G te versnellen in de hele EU. Dit met het oog op het tijdig waarmaken van de EU-brede connectiviteitsambities om iedereen in 2030 toegang tot snel internet te bieden. Daartoe introduceert de verordening een reeks maatregelen, zoals het bieden van meer mogelijkheden voor mobiele telecomaanbieders voor het verbeteren van de kwaliteit en dekking van hun netwerk door medegebruik van publieke infrastructuur. En daarnaast moet de verordening zorgen voor gelijkere vergunningsprocedures in de gehele EU en betere afstemming van civiele werken voor de aanleg van snelle netwerken.

De verordening betreft een minimale harmonisatie van wetgeving, waarbij lidstaten de vrijheid behouden om strengere en gedetailleerdere regels uit te vaardigen op verschillende onderdelen van de verordening. Maar ook biedt de verordening lidstaten enige flexibiliteit met betrekking tot het optioneel toepassen van bepaalde bepalingen en toepassen van specifieke uitzonderingsmogelijkheden. De verordening wordt de komende dagen bekendgemaakt in het Publicatieblad van de EU en treedt drie dagen erna in werking. 18 maanden na publicatie zal de verordening in werking treden, met uitzondering van een aantal bepalingen die een langere termijn kennen.

Op 21 februari 2024 publiceerde de Europese Commissie het witboek ‘How to master Europe’s digital infrastructure needs?’. In dit witboek presenteert de Commissie mogelijke richtingen voor het Europese connectiviteitsbeleid. Dit witboek staat open voor consultatie. De Commissie heeft eerder aangegeven dat zij ernaar streeft om in 2025 met een voorstel te komen voor nieuwe wetgeving. Het witboek vormt de opmaat hiernaartoe. Op 5 april heeft het kabinet een eerste appreciatie van het witboek naar de Tweede Kamer verzonden.

In het witboek wordt het belang van hoogwaardige connectiviteit duidelijk gemaakt, mede met het oog op geopolitieke ontwikkelingen. Daarbij beschrijft het witboek de noodzaak van hoogwaardige connectiviteit voor innovaties op het gebied van Internet of Things, AI en autonome voertuigen. Het witboek ziet een noodzaak voor pan-Europese schaal om mondiaal concurrerend te blijven in het licht van technologische ontwikkelingen. Het kabinet waardeert het ambitieuze karakter van het witboek, maar vindt het tegelijkertijd belangrijk dat de goede vragen blijven worden gesteld: kunnen we inderdaad nu al voldoende voorspellen hoe de markt zich gaat ontwikkelen, en is het realistisch en wenselijk dat het Europese beleid stuurt op een orkestrerende rol voor grote telecombedrijven en telecomleveranciers?

Uit het tussenresultaat van het langdurige Europese COSMOS-onderzoeksprogramma is gebleken dat intensief mobiel telefoongebruik niet leidt tot een groter risico op hersentumoren. Voor het onderzoek, dat in 2012 startte en 20-30 jaar duurt, is het mobiele telefoongebruik van meer dan 250.000 mensen bestudeerd. De resultaten stemmen overeen met recent onderzoek dat geen verband vindt tussen bellen met een mobiele telefoon en het ontwikkelen van hersentumoren. Ook bevestigen ze de conclusie van de Gezondheidsraad over 5G dat een verhoogde kans op kanker (en andere ziekten) door blootstelling aan elektromagnetische velden niet waarschijnlijk is.

Meer informatie over en achtergrond van het COSMOS onderzoek is te lezen op de website van het Kennisplatform Elektromagnetische Velden.

Heb je in je werk te maken met antennes, of de effecten daarvan? Wil je daar meer over weten en bijgepraat worden op basis van de actualiteit? Meld je dan aan voor de fysieke cursus “Alles over antennes” van het Antennebureau.

Na het thuis bekijken van korte voorbereidingsvideo’s word je tijdens de cursusdag in Amersfoort bijgepraat. Sprekers zijn adviseurs van het Antennebureau en experts op het gebied van techniek, gezondheid en wet- en regelgeving. Ook komt een serious game voorbij en is er ruimte om te netwerken. De cursus is bijna vol, dus meld je hier aan!

Hieronder treft u een overzicht van relevante artikelen en publicaties: 

• VNG nieuwsbericht over politiek akkoord Gigabitverordening (mrt ’24)
• EU Handboek breedband investeringen (mrt ’24)

Verschillende gemeenten hebben goede ervaringen bij de aanpak van de aanleg van digitale infrastructuur binnen de gemeentegrenzen. Ze bedenken er zelfs slimmigheden voor. Wij noemen dit best practices.

Inmiddels hebben we enkele best practices verzameld op overalsnelinternet.nl. Andere gemeenten kunnen hier weer van leren. Wilt u ook een goed voorbeeld met ons delen? We ontvangen uw best practice graag op ons e-mailadres overalsnelinternet@minezk.nl. Alvast dank voor de genomen moeite.